Σκέφτεστε να προγραμματίσετε κάποια εξόρμηση για το καρναβάλι;
Ενημερωθείτε για τα πιο σημαντικά έθιμα και παραδόσεις του Καρναβαλιού στην Ελλάδα.
Ξάνθη…με “κάψιμο του Τζάρου”!
Η Ξάνθη είναι πασίγωστη για το καρναβάλι της, που είναι και η μεγαλύτερη εκδήλωση καρναβαλιού σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα.
Το καρναβάλι της Ξάνθης είναι ένας θεσμός που έχει καθιερωθεί από το 1966 και έχει το δικό του ξέφρενο παλμό.
Τη βραδιά της Τσικνοπέμπτης γιορτάζουν οι Λαογραφικοί Σύλλογοι με χορό, μουσική αλλά και εδέσματα. Ωστόσο, τα βλέμματα αναμένεται να στραφούν για ακόμη μια χρονιά, η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται το τελευταίο τριήμερο της αποκριάς με το «κάψιμο του Τζάρου» στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου. Σύμφωνα με την παράδοση, ο «Τζάρος» ήταν ένα κατασκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια.Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, οι κάτοικοι τον καίνε, ώστε το καλοκαίρι να μην υπάρχουν ψύλλοι. Ακολουθεί η ρίψη εκατοντάδων πυροτεχνημάτων που κάνουν τη νύχτα μέρα.
Νάουσα…με Γενίτσαρους & Μπούλες!
Το έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες , είναι ένα παραδοσιακό δρώμενο στη Νάουσα την περίοδο της αποκριάς. Οι ομάδες (μπουλούκια) χορεύουν στους δρόμους της Νάουσας υπό τη συνοδεία των ήχων του ζουρνά και το νταουλιού.Το ιδιαίτερο αυτό έθιμο της αποκριάς, που δίνει έντονο παραδοσιακό χρώμα στο καρναβάλι της Νάουσας, χρονολογείται στον 18ο αιώνα, ενώ οι ρίζες του ανιχνεύονται σε γιορτές στην αρχαία Ελλάδα, σχετικές με τον θεό Διόνυσο.
Η μάσκα του Γενίτσαρου την περίοδο της αποκριάς στολίζει πολλά μπαλκόνια της Νάουσας. Χαρακτηριστικός είναι ο χαιρετισμός των Γενίτσαρων, ο οποίος σε αντίθεση με την συνηθισμένη χειραψία, κρατά σταθερό το χέρι και αναπηδά ολόκληρο το σώμα του.
Κοζάνη…με το έθιμο του φανού!
Στην Κοζάνη, αναβιώνει το έθιμο του φανού, όπου φωτιές και υπαίθρια γλέντια στήνονται σε κάθε γειτονιά της πόλης. Οι φανοί, οι μασκαράδες που περιφέρονται σε όλη την Κοζάνη, οι λαϊκοί οργανοπαίχτες και οι μπάντες είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του τοπικού καρναβαλιού. Σε κάθε γειτονιά ανάβουν οι φανοί, μεγάλες φωτιές γύρω από τις οποίες χορεύουν και τραγουδούν μικροί και μεγάλοι.
Γρεβενά…με τα “Ανακατωσάρια”!
Τα «Ανακατωσάρια» δίνουν ζωή στα Γρεβενά. Αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και κορυφώνονται το διήμερο της μεγάλης αποκριάς. Ορχήστρες δημιουργούν μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα και πλημμυρίζουν με μουσική ολόκληρη την πόλη.
Καστοριά…με τις “Μπουμπούνες”!
Στην Καστοριά, οι κάτοικοι ανάβουν μεγάλες φωτιές, τις «Μπουμπούνες«, γύρω από τις οποίες στήνεται χορός με την συνοδεία παραδοσιακών τοπικών σχημάτων. Στο τέλος, οι πιο τολμηροί πηδάνε πάνω από τη θράκα. Έθιμο της ίδιας βραδιάς είναι και ο «χάσκαρης«. Στην άκρη ενός πλάστη δένεται μία κλωστή και στην άκρη της κλωστής ένα βρασμένο αβγό. Ο αρχηγός της οικογένειας κρατά τον πλάστη και τον κατευθύνει στα στόματα των μελών, οι οποίοι προσπαθούν να το «χάψουν».
Τύρναβο…με το “Μπουρανί”!
Στον Τύρναβο της Λάρισας, οι προετοιμασίας για τον εορτασμό της αποκριάς έχουν ξεκινήσει. Το βράδυ της Τσικνοπέμπτης θα διανέμονται εδέσματα σε δύο κεντρικά σημεία της πόλης, ενώ στις 6 Φεβρουαρίου θα διοργανωθεί η Μπαρμπαριά,το άναμμα της φωτιάς, όπως προστάζει η παράδοση, απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
Όσοι επισκέπτονται τον Τύρναβο τις μέρες της Αποκριάς έχουν την ευκαιρία να ζήσουν τη Μεγάλη Παρέλαση των Αρμάτων, καθώς και το παραδοσιακό «Μπουρανί» που γίνεται την Καθαρά Δευτέρα. Όλα αυτά συνοδεία του περίφημου ντόπιου τσίπουρου!
Πάτρα…180 χρόνια ιστορίας!
Το Πατρινό καρναβάλι είναι η μεγαλύτερη αποκριάτικη εκδήλωση στην Ελλάδα. Μετρά 180 χρόνια ιστορίας. οι σύγχρονες ρίζες του Πατρινού Καρναβαλιού τοποθετούνται στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι περισσότερες απόψεις συγκλίνουν στο ότι αφετηρία του Πατρινού Καρναβαλιού υπήρξε ο πρώτος αποκριάτικος χορός μετά την απελευθέρωση, που δόθηκε το 1829 στην οικία του εμπόρου Μωρέττη. Όμως ρόλο στην δημιουργία του Πατρινού Καρναβαλιού φέρονται να είχαν και οι γαλλικές δυνάμεις, οι οποίες στάθμευαν στην πόλη μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους το 1828. Θεωρείται δηλαδή ότι μετέφεραν τα αποκριάτικα έθιμα της πατρίδας τους και τον καρναβαλικό τρόπο διασκέδασης τον οποίο προσέλαβαν οι ντόπιοι.
Το καρναβάλι της Πάτρας δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός αλλά ένα σύνολο εκδηλώσεων που περιλαμβάνουν χορούς, παρελάσεις, κυνήγι κρυμμένου θησαυρού, καρναβάλι των μικρών κ.ά. Οι εκδηλώσεις αρχίζουν στις 17 Ιανουαρίου και διαρκούν μέχρι την Καθαρή Δευτέρα.
Κορυφώνεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς με την νυχτερινή ποδαράτη παρέλαση των πληρωμάτων του Σαββάτου, τη φαντασμαγορική μεγάλη παρέλαση αρμάτων και πληρωμάτων της Κυριακής και τέλος το τελετουργικό κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου στο μώλο της Αγίου Νικολάου στο λιμάνι της Πάτρας. Χαρακτηριστικές αρχές του είναι ο αυθορμητισμός, ο αυτοσχεδιασμός, η πηγαία έμπνευση και ο εθελοντισμός.
Θήβα…με το “βλάχικο γάμο”!
Στη Θήβα αναβιώνει ο περίφημος «βλάχικος γάμος» που αρχίζει από την Τσικνοπέμπτη και αποτελείται από το προξενιό, το γάμο δυο νέων και τελειώνει με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων. Όλες αυτές οι διαδικασίες είναι γεμάτες από σατυρική αθυροστομία, κέφι, γλέντι και χορό.
Σοχός Θεσσαλονίκης…με τους κουδουνοφόρους!
Το καρναβάλι Σοχού με τους κουδουνοφόρους είναι πολύ γνωστό. Σύμφωνα με την παράδοση, οι τραγόμορφοι χορεύουν στους δρόμους μαζί με όλους τους συγγενείς. Μια μεγαλόπρεπη γαμήλια πομπή μεταφέρει τα προικιά της νύφης, τα οποία είναι όλα χειροποίητα εξαιρετικής λαϊκής τέχνης, φορτωμένα πάνω σε άλογα. Οι ζουρνάδες και τα νταούλια παίζουν ασταμάτητα, ενώ το ρακί και το κρασί ρέουν άφθονα ζαλίζοντας μικρούς και μεγάλους. Τις περισσότερες φορές γίνεται διακωμώδηση της νύφης και, ενώ διαλαλούν τα προσόντα και τις χάρες της, εμφανίζεται μια κουτσή, άσχημη, κοντή, χοντρή κοπέλα για να τονιστεί η παρωδία της αναβίωσης του εθίμου.
Την Καθαρή Δευτέρα οι εκδηλώσεις του Καρναβαλιού ολοκληρώνονται με την αναβίωση του εθίμου των μετανοιών. Το έθιμο αυτό στέκεται στον αντίποδα των παραπάνω παγανιστικών εκδηλώσεων και αποτελεί τη σύνθεση για ένα νέο χριστιανικό πρότυπο στη συνέχεια της ζωής. Σύμφωνα λοιπόν με το έθιμο αυτό, οι μικρότεροι σε ηλικία επισκέπτονται τους μεγαλύτερους συγγενείς, φίλους ή γείτονες και ζητούν συγχώρεση για ό,τι κακό έχουν πει ή έχουν κάνει κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δίνουν άφεση αμαρτιών και όλοι μαζί πλέον ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή τους.
Ρέθυμνο…«Κυνήγι του κρυμμένου Θησαυρού»!
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι, η μεγαλύτερη, δημοφιλέστερη και πολυπληθέστερη εκδήλωση της Κρήτης, η οποία τα τελευταία χρόνια αναπτύσσει ιδιαίτερη δυναμική. Στο αναγεννησιακό Ρέθυμνο, ήδη από το 1914, καταγράφονται τα πρώτα στοιχεία χιουμοριστικών εκδηλώσεων. Απόκριες μιας άλλης εποχής, που έχει αφήσει το νοσταλγικό της άρωμα διάχυτο να μοσχοβολά ακόμη, με χορούς ρομαντικούς και τους Ρεθεμνιώτες να υποδέχονται με τις δέουσες τιμές την «Αυτού Εξοχότητα Βασιλέα Καρνάβαλο μέσα στην αταξία του ακράτητου γέλιου!»
Ένα έθιμο της παλιάς αυτής Ρεθεμνιώτικης Αποκριάς του περασμένου αιώνα, το «Κυνήγι του κρυμμένου Θησαυρού», γίνεται αφορμή, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, να δημιουργηθούν οι «ομάδες»! Οι ομάδες που συμμετέχουν πλέον είναι πάνω από 40, με πληρώματα που ξεπερνούν συνολικά τους 10.000 εθελοντές.
Ένα ακόμη έθιμο του κρητικού καρναβαλιού είναι η κρητική καντάδα, όπου μαντολίνα, λύρες και λαούτα ξεχύνονται στους δρόμους του ιστορικού κέντρου, πλημμυρίζοντας την πόλη με παραδοσιακούς ήχους.
Πηγή: kidslove.gr